Jakie formy może mieć mobbing w pracy?
Mobbing to pojęcie, o którym dużo się mówi, jednak nazwanie jego przejawów nie przychodzi już z taką łatwością. Jakie zdarzenia można uznać za jego oznakę? Czy dane nieodpowiednie zachowanie kwalifikuje się jako mobbing, czy może raczej dyskryminacja? Oto garść informacji o tym, jak rozróżnia się te pojęcia.
Mobbing a dyskryminacja
Na początku artykułu warto podać podstawowe różnice między tymi dwoma terminami. Mobbing definiuje się jako działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko niemu, polegające na uporczywym i długotrwałym jego nękaniu lub zastraszaniu. Mogą wywoływać one u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodować jego poniżenie lub ośmieszenie albo odizolowanie od współpracowników. Nacisk kładzie się w tej definicji na powtarzalność owych nagannych zachowań – nawet najbardziej nieodpowiednie jednorazowe zdarzenie nie może zostać uznane przez sąd za mobbing. Przejawem mobbingu nie jest także uzasadniona krytyka ani kontrola jakości pracy wykonywanej przez pracownika.
Od dyskryminacji mobbing różni przede wszystkim to, że w jego przypadku mamy do czynienia z czysto subiektywną niechęcią mobbera wobec swojej ofiary, która nie ma żadnego związku z cechą czy kryterium będącym częstym powodem dyskryminacji. Dyskryminacja zawsze jest więc traktowaniem pracownika w mniej korzystny sposób niż jego współpracowników ze względu na coś. Najczęstszymi jej powodami są wiek, płeć, rasa, wyznanie, orientacja seksualna, jednak przyczyn może być wiele więcej – nawet przynależność do związków zawodowych czy przekonania polityczne mogą zostać uznane za powód do gorszego traktowania. Inaczej niż w przypadku mobbingu za dyskryminację może jednak zostać uznane nawet jednorazowe niewłaściwe zachowanie.
Co jest uznawane za mobbing?
Najczęściej mówi się o mobbingu, gdy dochodzi do systematycznej agresji (z reguły werbalnej) wobec pracownika. I oczywiście jest to typowy przykład tego zjawiska. Wszelkie szykany obelgi, niezasłużona krytyka, zwracanie uwagi pracownikowi podniesionym głosem czy nawet szorstkim, niemiłym tonem, jeśli zdarzają się wielokrotnie, są przejawami mobbingu. Zachowań i działań, które mieszczą się w definicji tego zjawiska , jest jednak dużo więcej, i nie zawsze muszą one być bezpośrednio związane z obowiązkami służbowymi. W grę mogą wchodzić tutaj również rozsiewanie plotek na temat pracownika czy nawet komentarze na temat jego stroju lub wyglądu (oczywiście wyjątek stanowią tutaj uzasadnione uwagi związane z nieadekwatnością noszonych ubrań do rodzaju wykonywanej pracy).
Za mobbing uznawane jest także lekceważenie i ignorowanie pracownika. Ich przejawem może być niedopuszczanie mobbingowanego do głosu, nieuwzględnianie jego pomysłów i opinii, a nawet pomijanie go przy przydzielaniu zadań. Formą mobbingu jest także izolowanie ofiary w różny sposób. Może ono oznaczać utrudnianie spotkań z przełożonym lub współpracownikami, odseparowanie jego miejsca pracy od innych zatrudnionych, pomijanie go w firmowych listach mailingowych, zatajenie przed nim ważnych informacji czy utrudnianie mu dostępu do niezbędnych w pracy danych. Na tym jednak nie kończy się spektrum mobbingu. Do zachowań i działań, które go charakteryzują, należy również przydzielanie pracy niezgodnej z kompetencjami i naruszającej godność osobistą, narzucanie niewykonalnych zadań lub terminów wykonania zleceń czy odbieranie ważnych zadań bez powodu.
Żadne w wyżej wymienionych zachowań w pracy nie powinno być lekceważone i pozostawione bez reakcji. O tym, jakie działania należy podjąć w takiej sytuacji, można przeczytać na stronie naszej kancelarii.
